#รู้จัก..."หนวดแมวตะวันตก" พืชวงศ์กะเพราในดินแดนอาทิตย์อัสดง
หนวดแมวตะวันตก Orthosiphon parishii Prain วงศ์ Lamiaceae เมื่อปี 1890 David Prain ได้ทำการเก็บตัวอย่างหนวดแมวตะวันตกครั้งแรกในเมียนมา และตีพิมพ์ลงในวารสาร Journal of the Asiatic Society of Bengal ต่อมาในปี 2005 ชื่อของหนวดแมวตะวันตกได้ปรากฏอีกครั้ง ในวารสาร Kew bulletin vol.60 (1) ในหัวข้อการศึกษาทบทวนทางอนุกรมวิธานของพืชเผ่า Ocimeae วงศ์ Lamiaceae ในภาคพื้นทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Continental Southeast Asia) โดยมีการเขียนคำบรรยายลักษณะทางพฤกษศาสตร์และนิเวศวิทยาที่ละเอียดมากขึ้น พร้อมกับมีรูปภาพลายเส้นและแผนที่การกระจายของชนิดประกอบคำบรรยาย
หนวดแมวตะวันตกเป็นพืชล้มลุก สูงได้ถึง 30 ซม. ลำต้นกลมจนถึงเป็นสีเหลี่ยม ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก จำนวน 3−5 คู่ ใบคู่กลางมักมีขนาดใหญ่ที่สุด ใบรูปไข่ ปลายใบแหลมหรือมน โคนใบตัดหรือรูปหัวใจ ขอบใบจักฟันเลื่อยจนถึงหยักมน แผ่นใบด้านบนสีเขียว มีสีม่วงแดงแทรกตามเส้นใบ แผ่นใบด้านล่างสีเขียวอ่อน เส้นใบสีม่วงดำ ใบบางคล้ายกระดาษ มีขนหยาบแข็งปกคลุม จนถึงค่อนข้างเกลี้ยง ดอกออกเป็นช่อที่ปลายยอด ยาวได้ถึง 30 ซม. กลีบดอกสีม่วงอ่อน ด้านนอกมีขนสั้นนุ่มปกคลุม ก้านชูอับเรณูสีม่วงเข้ม ยื่นยาวออกจากหลอดกลีบดอกชัดเจน
ในต่างประเทศพบที่เมียนมา ประเทศไทยมีการกระจายทางภาคตะวันตกและภาคเหนือ พบตามป่าเต็งรัง ป่าผสมผลัดใบ ป่าผลัดใบบนเขาหินปูนหรือในพื้นที่ร่มรำไรของป่าไผ่ ที่ความสูง 200−1,100 ม. จากระดับทะเลปานกลาง ออกดอกและเป็นผลช่วงเดือนพฤษภาคม−พฤศจิกายน
เอกสารอ้างอิง
- Prain, D. 1890. Noviciae Indicae III. Some additional species of Labiatae. J. Asiat. Soc. Bengal, Pt. 2, Nat. Hist. 59 (4): 294 - 318.
- Suddee, S., Paton, A. J., & Parnell, J. A. N. 2005. Taxonomic revision of tribe Ocimeae Dumort. (Lamiaceae) in continental South East Asia III. Ociminae. Kew Bulletin, 3−75
ที่มา : หอพรรณไม้ Forest Herbarium - BKF |